چه کسی با افتخار می‌گوید «من تکنوکرات هستم»؟!

كنايه امام خامنه‌اي روحی فداه انقلاب به "تكنوكرات‌ها" و رويكرد دائمي آنها در وابستگي به غرب و الگو قرار دادن كشورهاي غربي در زمينه پيشرفت‌هاي فني و صنعتي بدون توجه به روح انقلاب اسلامي، يكي از محورهاي مهم و اساسي سخنراني ايشان در حرم رضوي بود كه مي‌تواند به عنوان يكي از معيارهاي انتخاب رئيس‌جمهور آينده نيز مورد توجه مردم و فعالان سياسي قرار بگيرد.

در بخشي از سخنان خود در حرم امام رضا(علیه السلام) و در ميان جمعيت پرشور مردم، به مساله مشكلات زيبنايي اقتصاد كشور پرداختند و تاكيد كردند: "ما باید اقتصاد خودمان را از نفت جدا کنیم؛ دولتهای ما در برنامه‌های اساسیِ خودشان این را بگنجانند. من هفده هجده سال قبل به دولتی که در آن زمان سر کار بود و به مسئولان گفتم کاری کنید که ما هر وقت اراده کردیم، بتوانیم درِ چاه‌های نفت را ببندیم. آقایانِ به قول خودشان «تکنوکرات» لبخند انکار زدند که مگر می‌شود؟! بله، می‌شود؛ باید دنبال کرد، باید اقدام کرد، باید برنامه‌ریزی کرد. وقتی برنامه اقتصادی یک کشور به یک نقطه خاص متصل و وابسته باشد، دشمنان روی آن نقطه خاص تمرکز پیدا می‌کنند."

تذكر جدي و تاريخي رهبر انقلاب نسبت به رويكرد فكري و اجرايي افراد موسوم به تكنوكرات و "آيه ياس خواندن" هميشگي آنان از اينكه با تفكر انقلابي و اسلامي نمي‌توان به يك كشور پيشتاز و الگو در جهان تبديل شد و براي دستيابي به اين جايگاه، ناچار به پيروي از غربي‌ها و الگو قرار دادن آنها در پيشرفت‌هاي مادي و تكنولوژيك هستيم، در حالي مطرح شده است كه دوران رياست جمهوري اكبر هاشمي رفسنجاني كه از آن با نام "دوران سازندگي" ياد مي‌شود، به عنوان نماد روي كار آمدن تكنوكرات‌ها در ايران ميان مردم و فعالين سياسي مشهور است.

با اين حال، حتي انتقادات شديد رهبر انقلاب از رويكرد خالي از روحِ انقلاب اسلامي در دوران سازندگي هم نتوانسته برخي از مسئولان اجرايي كشور را از پيگيري آن رويكرد اشتباه، باز دارد؛ تا جايي كه شهردار تهران صراحتا خود را يك تكنوكرات مي‌نامد و اين مساله را يكي از افتخارات خود نيز عنوان مي‌كند.

محمدباقر قاليباف در يكي از همايش‌هاي پرتعداد شهرداري تهران، با تعریف خاصی از مفهوم تکنوکراسی، این ویژگی خود را اینطور توجیه کرد: «ممکن است که بگویند قالیباف، انسان تکنوکراتی است که باید بگوییم تکنوکرات بودن چیز بدی نیست و به معنای استفاده درست از ابزار خوب و مدرن است که برای پیاده سازی یک آرمان و یک عقل متصل به وحی الهی استفاده می‌شود.»

اين ديدگاه در حالي از سوي شهردار تهران ارائه شده كه در یک نظام دینی افرادی که مسئولیتی را برعهده می‌گیرند باید هم دارای «تعهد» و هم «تخصص» باشند و فقدان هر یک از این مولفه‌های برای یک مقام مسئول؛ به مثابه نقصی بزرگ محسوب می‌شود اما در دیدگاه «فن سالارانه» یا‌‌ همان «تکنوکراسی» تعهد و اعتقادات افراد جایگاهی در انتخاب آن‌ها ندارد و آنچیز که معیار اصلی برای انتخاب اطرافیان و مدیران قرار می‌گیرد فقط «تخصص» آنهاست.

گفتني است این مدل نگاه مدیریتی که پیش از این در افکار عمومی به افرادی مانند هاشمی رفسنجانی و دولت اصلاحات شناخته می‌شد، هم اینک بطور پر رنگی در مجموعه اقدامات کلان شهرداری تهران و بسیاری از مدیران آن به چشم می‌خورد. سابقه حضور برخی افراد خاص در مجموعه رسانه‌های همشهری یا برخی مدیران دوم خردادی و کارگزارانی در شهرداری تهران طی سالهای گذشته بیش از همیشه بر این فرضیه مهر صحت زده است که شهردار تهران در عمل یک «تکنوکرات» است و بدون تردید این مساله برای جریان انقلاب اسلامی به مثابه یک ارتجاع گفتمانی به فضای قبل از سوم تیر ۸۴ می‌باشد.

برگرفته از سایت شخصی حضرت حجه الاسلام محمد علی محسن زاده